אראפ ברענגען א ערעפלאן צו א אפגעפארענע איד
אין יאר תש"ך, האט פאסירט א מורא'דיגע מעשה וועלכע איז דאן באקאנט געווארן איבער דער וועלט.
דערפיטסבורגער רבי, הרה"ק בעל "אמונת אברהם" זי"ע, איז געפארן קיין ניו יארק, באגלייט מיט אכט מקורבים.
אינמיטן וועג, האט דער עראפלאן זיך אנגעשטויסן אין שוועריגקייטן, און נישט האבענדיג קיין לופטפעלד ווי צולאנדען האט מען שוין אפילו געלאזט וויסן פאר די פאסאזשירן פונעם עראפלאן, זיי זאלן זיך גרייטן צום... ל"ע.
דער באשעפער האט אבער געהאלפן, און די לעצטע מינוט האט מען געטראפן אין דער געגנט א קליינעם לופטפעלד,און דער עראפלאן דארט געלאנדעט. פון דארט, זענען די פאסאזשירן געפארן קיין אמעריקע מיט אן אנדערןעראפלאן.
אראפקומענדיג פון עראפלאן, איז שוין געווען דער "זמן תפילה", און דער רבי האט געזוכט אן ארט צו דאווענעןאויפ'ן לופטפעלד.
זיינע מקורבים זענען צוגעגאנגען צו איינעם פון די ארבעטער אויפ'ן לופטפעלד, און איהם געפרעגט וואו עס איז דא אן ארט צו דאווענען. באלד ווען ער האט געהערט זייער פראגע, האט דער ארבעטער אויפ'ןלופטפעלד גע'חלש'ט... ווען ער איז געקומען צו זיך, האבן זיי איהם געפרעגט אויף די סיבה פון זיין חלשות.
האט דער פארשוין זיי דערציילט, אז כאטש ער זעהט ליידער אויס ווי א גוי גמור רח"ל, איז ער א איד, "פון א היימישעשטוב", זיינע חסיד'שע עלטערן האבן געוואוינט אין דער וויליאמסבורג געגנט... ליידער איז ער אבער אראפ פון אידישן וועג רח"ל, ביז ער איז פארוואגלט געווארן אויף דעם ארט, צווישן גויים גמורים, וואו ער האט ליידערנישט קיין שייכות מיט אידישקייט.
דערציילט ער ווייטער, אז נעכטן אווענט, ווען ער איז איינגעשלאפן, האט ער געזעהן זיין טאטן אין חלום, אוןדער טאטע האט פון איהם געפאדערט ער זאל זאגן נאך איהם "קדיש", ווייל היינט איז זיין יארצייט... "האב איך געזאגט צו מיין טאטן, טאטע זיסער... וואס וועט דיר שוין צוגעבן מיין קדיש, אין מיין שוואכן מצב אין אידישקייט?..."
דער טאטע האט זיך אבער געהאלטן ביים זייניגן, אז ער נויטיגט זיך אין א קדיש לטובת נשמתו. "האב איך איהםווייטער געפרעגט, ווי אזוי קען איך זאגן קדיש דא, ווען איך געפין זיך אין א ווייטן ארט אן קיים שום אידישן נפש אין געגנט?!". האט דער טאטע איהם געענטפערט: "און אז איך וועל דיר שיקן א מנין אידן צו דאווענען דא,וועסטו זאגן קדיש?!". האב איך איהם געענטפערט, "יא!".
דער איד האט אויסגעפירט, אז צוליב דעם איז ער געווארן אזוי איבערראשט ווען ער האט געזעהן 9 פרומע אידן וואס זענען דא ווי "אראפגעפאלן פון הימל"... אטהאט זיין פאטער איהם געשיקט א מנין אידןַ, כדי ער זאל קענען זאגן קדיש נאך איהם... דער סוף איז געווען, אז יענער פארשוין האט דערנאך תשובה געטוהן, און זיך אומגעקערט צו זיין ערליכן שטאם.
*
לאמיר זיך, אלזא, מתבונן זיין אביסל אין דער דאזיגער מעשה. פארוואס איז יענער, וואס איז שוין געווען אזויווייט פון שמירת התורה והמצוות, נתעורר געווארן? דאס איז דאך געווען נאר דערפאר ווייל ער האט איינגעזעהן,אז כאטש ער איז אינגאנצן אויסגעריסן און אזוי נידעריג ברוחניות, האט זיין "קדיש" נאך אלץ א חשיבות אין הימל,אויף אזוי ווייט, אז זיין טאטע האט זיך באוויזן צו איהם פון הימל, זיך צו בעטן ביי איהם ער זאל זאגן קדיש נאךאיהם.
"לדידן יאמר"! עס איז א לימוד פאר אונז אלע, ווי ווייט מיר דארפן נתעורר ווערן ווען אונזער גרויסער ליבערטאטע אין הימל, פאדערט פון אונז: "שובו בניםַ שובבים". און אפי' ווען מיר האבן זיך ליידער אזוי דערווייטערט, קוקט ער ארויס אויף יעדע גוט זאך וואס מיר וועלן טוהן. יעדע "קלייניגקייט" פון אונזער זייט, איז אויסערגעווענליךחשוב און באליבט ביי דעם אויבערשטען ברוך הוא.
(קרעדיט: באר הפרשה - וארא)